İlk operasyonel hayalet savaş uçağını 1970’li yılların sonlarında Amerikan hükümeti gizlice F117 Nighthawk hizmete soktu, Amerikan ordusu bu uçaktan çok memnun kalmıştı. F117 düşman hava sahasına kolayca girebiliyor ve operasyonlarını görünmeden yapabiliyor ve hızlıca bölgeden uzaklaşıyordu.
F117’nin avantajları olduğu gibi dezavantajları da vardı bu dezavantajlardan bazıları çok düşük manevra kabiliyetlerinin olması ve az sayıda bomba taşımasıydı silah istasyonlarında sadece iki adet bomba taşıyabiliyordu.
Amerikan ordusu bu önemli eksiklikleri görünce 1980’li yılların başında yeni bir ihale açtı bu programın ismi Advanced Tactical Fighter (ATF) yani gelişmiş taktik avcı programıydı. Amerikan ordusu üreticilerden şunu istiyordu çok yüksek manevra kabiliyeti olması gerekiyordu aynı zamanda F117 gibi hayalet özelliklerini taşıması gerekiyordu. Bu Projeye birkaç firma prototiplerini sundu ve 1986 yılında Amerikan ordusu tercihlerini yaptı ve geriye iki firma kaldı birisi Lockheed Martin diğeri ise Northorp Grumman firmasıydı.
Lockheed Martin’in Sunduğu F22 Projesi
North Of Grumman‘ın Sunduğu YF23 Projesi
Amerikan ordusu bu iki uçağı da çok beğenmişti ama en ön planda olan F22 projesiydi sebepleri şunlardı F22’nin manevra kabiliyetleri daha üstündü ve birim işletme maliyetleri daha düşüktü. Teknik özellik açısından YF23 yani Kara Dul daha ön plandaydı hem görünmez kabiliyeti açısından hem ileri teknoloji radarları açısından hem de uçağın fiziksel kabiliyeti açısından. Fark ettiniz mi bilmiyorum ama YF23’ün motorları diğer savaş jetlerine baktığımızda daha önde bulunuyor önde bulunmasının sebebi ise Rus uçaklarının burunlarının üzerinde Kızılötesi arama ve takipleme sistemi bulunmaktadır. Bu sistem sayesinde kaçan avcı uçağının motorlarının bıraktığı ısıyı takip edip kaçan avcı uçağının arasındaki mesafe farkını kapatabiliyor olmasıydı . İşte YF23’ün motorlarının kokpite yakın olmasının biraz ileride olmasının sebebi budur bu özellik sayesinde de takip edile bilmesini de oldukça minimuma indiriyordu.
F22’nin F119 motoru da aynı zamanda kendisi için yeni üretilmiştir özel bir motordur. Uzmanlar Pratt & Whitney F119 motoru için sanat eserine benzetmektedir. Şu anda F119 motoru motor endüstrisindeki en gelişmiş motordur. F119 motorunun rakiplerine göre çok fazla avantajı var küçük, hafif, ekonomik ve yüksek güç üretebilme yeteneğine sahip aynı zaman da bu motorlarda itki yönlendirme sistemi var bu sistem sayesinde hareket kabiliyetini en üst dereceye kadar artırabiliyor.
F22’NİN genel özelliklerine bakalım şimdi de.
- Maksimum hız: ≈2.25mach (1,325+ mph, 2,132+ km/h) ; >Mach 2.42 (Paul Metz)
- Seyir hızı: Mach 1.72 (1.8 mach) Süperseyir=1.8 mach.
- Muharebe yarıçapı: 410 nmi (471 mi, 759 km)
- Sefer menzili: 2,000 mi (1,738 nmi, 3,219 km)
- Servis tavanı: 65,000 ft (19,812 m)
- Kanat yüklemesi: 66 lb/ft² (322 kg/m²)
- İtki/Ağırlık: 1.26.
Dahili yakıt istasyonları ile birlikte muharebe çapı 750 Km Maksimum menzil 2900 Km civarıdır.
F22’de 3 adet silah istasyonu var bunlardan ikisi hava alıklarının yan tarafında bulunuyor istasyonlarda havadan havaya kısa menzili füzeler yer alıyor. Diğer istasyon ise gövde altında yer alıyor bu bölümde altı istasyonluk yer var bu istasyon da istenirse havadan hava ya abram füze kullanıla biliyor veya havadan karaya bırakılan mühimmat kullanılabiliyor.
F22 ilk Aesa radarını kullanan avcı uçağı bu radar sayesinde F22 insan büyüklüğünde ki bir cismi 240 km mesafeden algılaya biliyor. Bu radar karıştırmaya ve karşı saldırıya özel olarak da geliştirilmiştir.
Bu radar sayesinde hem uçağı çıplak gözle görmek çok zor hem de radar ekranından görmek çok zor.
F22 Raptor saate 2400 Km’nin üzerindeki hızlara çıkabiliyorlar.
F119 motorları F22’yi 20.000 Metreye kadar çıkarabiliyor.
F22 Raptor 5. nesil savaş uçaklarının ilk örneklerinden ve en başarılı olanı. Amerikan hükümeti F22’yi en yakın en büyük dostlarına bile satmıyor bu teknoloji harikasını sadece Amerika ordusu için ayırmış durumda.
F22 Raptor savaş uçağı dünyanın en gelişmiş askeri platformudur.
Buraya bir dip not bırakalım Nato eğitim uçuşları icra ederken Türk F16 pilotlarımız it dalışı sırasında F35’e kilit atabilirken sadece F22’ye kilit atamamıştır.
Amerikalı mühendisler F22 hizmetten çekildikten sonra acaba nasıl bir platform nasıl bir uçak yapacakları gerçekten merak konusu. Doğudaki rakiplerinin bu teknolojiye ulaşamazken 1980 yıllarda olmalarına rağmen son derece yüksek teknolojili ve tasarım harikası olan bu uçağın nasıl yaptılar acaba diye sormuyor değiliz. F22’ye rakip Asya da Çin de çıktı Çin’in J20’si F22’ye rakip ama Çinlilerinde F22’ye yaklaşması uzun yıllar alacak gibi. ”J20’nin Blogu yakında Web Sitemizde”
”YF23 KARA DUL” YAZISI ÇOK YAKINDA WEB SİTEMİZE YÜKLENECEK
BİZİ İNTAGRAM HESABIMIZDAN TAKİP ETMEYİ DESTEK VERMEYİ UNUTMAYIN.
İhaSiha 